Standardy COD

Drukuj

Standardy ochrony dzieci w duszpasterstwie parafialnym

Wstęp

„Narodowa strategia walki z przemocą wobec dzieci” – wszędzie gdzie przebywają dzieci.
Ustawa Kamilka
Kościół liderem wdrażania standardów ochrony dzieci (SO)
Ludzie Kościoła – ustawowa i moralna odpowiedzialność za bezpieczne i przyjazne środowisko dzieci i osób bezbronnych.

Specyfika środowiska parafialnego

Parafia – podstawowa komórka instytucjonalna Kościoła
Parafia – centrum życia sakramentalnego wiernych
Wspólnota zaufania
SO w parafii poszerzone o ochronę osób dorosłych
Ochrona przed nadużyciami, krzywdą, przemocą, wykorzystaniem seksualnym
SO chronią wszystkich: parafian, osoby duchowne, pracowników i wolontariuszy

Czynniki chroniące przed przemocą

Poczucie sacrum
Formacja permanentna duszpasterzy
Społeczne zaufanie
Poczucie przynależności i wzajemnej odpowiedzialności
Relacje oparte na zasadach ewangelicznych
Wspólnotowość
Publiczność działań (na oczach innych)
Księża – ludzie pierwszego kontaktu

Czynniki zagrażające (ułatwiające przemoc)

Klerykalizm
Atmosfera zależności, posłuszeństwa, zachowania tajemnicy
Brak nadzoru z zewnątrz
Wiedza o życiu parafian - możliwość manipulacji i wykorzystania
Specyficzne relacje - wyróżnianie wybranych parafian
Niedojrzałość księży i współpracowników
Brak kompetencji spowiedników

STANDARD 1 – Stworzenie i zachowanie bezpiecznego środowiska w parafii

Opracowanie polityki ochrony dzieci i dorosłych (POD) wg standardów
Powołanie Zespołu ds. prewencji
POD dotyczy:
- Rekrutacji personelu i osób zaangażowanych duszpastersko;
- Bezpiecznych relacji pomiędzy dziećmi i bezbronnymi dorosłymi a: dorosłymi zatrudnionymi i pomagającymi duszpastersko, rówieśnikami
- Bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;
- Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych;
- Reagowania na podejrzenia przemocy i zasad prowadzenia rejestru interwencji;
- Pomocy osobom pokrzywdzonym.
POD do publicznej wiadomości (strona www, gablota itp.).

STANDARD 2 – Weryfikacja, delegowanie i edukacja duchownych, konsekrowanych i świeckich pracujących z dziećmi i osobami bezbronnymi

Obowiązki proboszcza:
- Wdrażanie SO. Odpowiedzialność personalna wobec prawa.
- Uzyskiwanie danych z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym o każdej osobie zaangażowanej w parafii i mającej kontakt z dziećmi.
- Odbieranie informacji z Krajowego Rejestru Karnego od wszystkich przed zatrudnieniem lub zaangażowaniem.
- Odbieranie oświadczeń od podmiotów zewnętrznych.
- Powołanie Zespołu ds. prewencji (ZdP) lub przynajmniej jednej osoby.
- Bezpieczne przechowywanie dokumentacji personalnej i rejestru zdarzeń.

STANDARD 3 – Sposób reagowania na oskarżenia lub niewłaściwe zachowania

Gdy sprawcą przemocy jest osoba dorosła lub dziecko - zgłoszenie do organów ścigania lub/i do delegata diecezji. Zaniedbanie - do 3 lat pozbawienia wolności.
Niewłaściwe zachowanie świeckich zatrudnionych lub wolontariuszy - rozmowa i w razie potrzeby okresowe lub stałe wycofanie z pracy/posługi.
Niewłaściwe zachowanie dziecka – zawiadomienie rodziców.
Każdą informację o niewłaściwym zachowaniu traktujemy poważnie.
Informacja od dziecka, że doświadcza ono przemocy – społeczny obowiązek zawiadomienia prokuratury lub policji.

STANDARD 4 – Zapewnienie opieki i wsparcia osobom, które zgłaszają krzywdę

Przyjęcie z szacunkiem i uważne wysłuchanie.
Informacja o formach pomocy w parafii lub poza nią.
Odseparowanie od wskazanego jako sprawcy.
Nieobarczanie skrzywdzonych kosztami udzielanej im pomocy.
Troska duszpasterska o osobę skrzywdzoną i jej środowisko.
Informacja w parafii – Uwaga na dobre imię osoby skrzywdzonej!
Zgłoszenie przestępstwa – Wytyczne KEP.
Informowanie osoby zgłaszającej o podjętych w sprawie krokach.

STANDARD 5 – Postępowanie ze skazanymi, oskarżonymi i podejrzanymi (s. o. p.) o wykorzystanie seksualne i przemoc

Ogólna zasada – s.o.p. nie powinni pracować z dziećmi.
Jeśli podejrzani lub oskarżeni to:
- Dzieci – współpraca z rodzicami/opiekunami.
- Duchowni lub osoby konsekrowane – zachować wskazania biskupa lub przełożonych.
- Proboszczowie – zgłasza sprawę do diecezjalnego/zakonnego delegata ds. ochrony dzieci i młodzieży.
- Świeccy – odsunięcie od pracy z dziećmi do wyjaśnienia lub decyzji prokuratury.
- Wobec wszystkich:
  - Opieka psychologiczna, duszpasterska
  - Troska o zachowanie dobrego imienia domniemanego sprawcy
  - Fałszywe oskarżenie – komunikat biskupa o niewinności oskarżonego.

STANDARD 6 – Zasady chroniące w obszarze parafialnym

Zasady w kontakcie bezpośrednim (relacje dorosły-dziecko i między dziećmi)
- Spotkania z dziećmi w miejscach oficjalnych, ogólnodostępnych i przygotowanych.
- Indywidualne spotkania za wiedzą rodziców lub przełożonego.
- Nie w parafialnych mieszkaniach bez opieki rodzica lub opiekuna.
- Dzieci tylko pod opieką dorosłych (wyjątki: np. Ruch Światło-Życie KSM – własne standardy).
- Trzeźwi opiekunowie!
- Spotkania formacyjne w domach rodzin tylko w grupie.

STANDARD 7 – Edukacja dzieci oraz osób bezbronnych w ochronie swoich granic

Pozostawianie bez opieki
Zbyt intensywne dążenie do osobistego kontaktu (zwłaszcza w odosobnieniu)
Okazywanie niechcianej czułości, przekraczanie granic nienaruszalności cielesnej
Prezentowanie nieodpowiednich treści (erotyki, pornografii, przemocy i in.)
Nadmierne obdarowywanie prezentami i inne formy faworyzowania
Brak empatii i wrażliwości na potrzeby dzieci

STANDARD 8 – Szkolenie i stałe wsparcie dla osób zajmujących się profilaktyką

Wszyscy pracownicy i wolontariusze są przeszkoleni nt standardów parafii.
Szkolenie może prowadzić osoba odpowiedzialna w parafii za prewencję.
Pracownicy i wolontariusze pełniący funkcje formacyjne szkolą się także o:
- Rodzajach przemocy (w tym rówieśniczej)
- Rozpoznawaniu oznak przemocy (w tym wykorzystania seksualnego)
- Strategii działania sprawców (w tym przemocy seksualnej)
- Rozmowie z ofiarami na temat krzywdy i przemocy
- Zagrożeniach i ochronie przed szkodliwymi treściami w Internecie
- Innych zaleceniach w danej placówce/miejscu duszpasterskim

STANDARD 9 – Zapewnienie jakości i ciągłości działań w zakresie prewencji

POD w parafii aktualizowana jest co dwa lata.
Ewaluacja:
- Ewaluację prowadzi osoba odpowiedzialna w parafii za prewencję we współpracy z proboszczem i innymi.
- Konsultowana z osobami zaangażowanymi w duszpasterstwo parafialne.
- Zatwierdzana przez osobę odpowiedzialną w diecezji za prewencję.